Wie op Twitter D66 of Forum voor Democratie volgt, kon het dit weekend niet missen. Ophef over vermeende nep-“vind ik leuks”. Wat gebeurde er?
Op zaterdagochtend 13 maart tweet D66:
‘Elke Nederlander van kleur en elke Nederlander met een ‘andere’ naam kent racisme, elke dag opnieuw. Daarom staan wij op tegen racisme met ons actieplan. Het CDA is in hun plannen niet duidelijk hoe zij racisme en discriminatie wil uitbannen. Lees meer’
Een paar uur later zingt het op Twitter rond dat D66 de “likes” en reacties met betrekking tot deze tweet zou hebben gekocht. Om het nog erger te maken: de interacties zouden met name afkomstig zijn van buitenlandse Twitter gebruikers. Er circuleert een filmpje en op diverse screenshots zie je onder meer Twitter accounts met weinig volgers die buitenlandse namen en profiellocaties hebben.
Forum voor Democratie wijdt er dezelfde avond zelfs twee tweets aan:
‘Nederlanders zitten niet te wachten op de identiteitspolitiek van @D66. Daarom hebben ze een clickfarm ingehuurd. Zie de likes bij deze tweet: allemaal Turkse, Russische en Chinese nepaccounts. Wat vindt desinformatie-tsarina Kajsa Ollongren van dat soort campagnetactieken?’
‘Ook bij eerdere tweets veel #Clickfarm-likes voor de schadelijke plannen van @D66. Wie zou die likes hebben gesponsord? Mark Koek van de “onafhankelijke” controle op het stemsysteem? #Clickfarm66’
‘s Avonds laat tweet D66:
‘We hebben op Twitter last van fake accounts die onze berichten liken en er massaal op reageren. Dit is buitengewoon vervelend. We onderzoeken wat er aan de hand is en waar het vandaan komt.’
Kieskijker dook erin, maakte een tijdlijn, onderzocht diverse zaken en woog mogelijke verklaringen tegen elkaar af. Ook heeft Kieskijker geprobeerd de mogelijke bron of koper van de likes te achterhalen. Dat laatste is tot nu toe niet gelukt.
Kieskijkers voorlopige conclusie
De likes zijn waarschijnlijk gekocht, en iedereen kan die likes gekocht hebben — D66 of iemand anders.
Wij kunnen een aantal mogelijke verklaringen bedenken:
* D66 — of een door de partij ingehuurd marketingbureau — heeft een heel domme inschattingsfout gemaakt. Valt niet uit te sluiten.
* Een politieke tegenstander kocht de likes voor D66 om de partij zwart te maken; een zogeheten ‘valse vlag’ operatie. Het nieuws van een grote donatie aan de partij zou de aanleiding kunnen vormen. Ook een realistisch scenario.
* Een binnenlandse lolbroek dacht een leuk geintje uit te halen. Is niet uit te sluiten.
* Een buitenlandse mogendheid (Rusland?) probeert tweespalt te zaaien in de Nederlandse samenleving. Kan, zeker gezien de voorgeschiedenis, maar in dit geval wellicht te ver gezocht.
Vergelijkbare gevallen
Er zijn vergelijkbare gevallen bekend. In juli 2015 kreeg Geert Wilders er 151.000 volgers bij. Dat aantal is zo extreem hoog, dat moet ook door iemand gekocht zijn. Het is echter zeker niet zo dat we meteen kunnen concluderen dat Geert Wilders deze volgers heeft gekocht, het kan bijvoorbeeld ook een fan zijn geweest. Het opvallende was dat toen Twitter in juli 2018 aankondigde dat ze trollen gingen deleten, Wilders precies dat aantal volgers dat hij er drie jaar daarvoor bij kreeg weer verloor.
Een ander bekend voorbeeld is Mitt Romney die er circa 116.000 volgers bij kreeg. Ook in dit geval is het onbekend wie er achter zat.
Tot slot
Overigens heeft D66 geen bots nodig om leuk te worden gevonden. Ze hebben in de afgelopen drie maanden op alle andere tweets met hetzelfde aantal likes als in het virale filmpje gewoon normale interactie.
Kijk mee met Kieskijker via onze sociale media en onze blogs. Zie je zelf iets? Meld het ons!